14 Μαΐου 2024

«ΠΕΡΙ ΠΟΛΕΜΟΥ» ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΒΑΛΤΙΟ

Από τις Εκδόσεις Κοβάλτιο κυκλοφορεί το βιβλίο «Περί Πολέμου», με κείμενα των Έ. Γκόλντμαν, Θουκυδίδη, Υποδιοικητή Μάρκος, Β. Μπένγιαμιν, Αλ. Μπέρκμαν, Α. Γκωντιέ-Μπρζέσκα, Τζ. Όργουελ, Ου. Ουίτμαν, Ζ.Ζ. Ρουσσώ και Ζ. Φρόυντ, σε μετάφραση Χρήστου Ιωάννου, Αγγελικής Κορρέ, Λαμπριάνας Οικονόμου, Μιχάλη Παπαντωνόπουλου και Νίκου Σκοπλάκη.  

«Ο πόλεμος είναι το πεδίο ζωής και θανάτου, το μονοπάτι που οδηγεί στην επιβίωση ή στον αφανισμό. Το να τον μελετάμε σε βάθος είναι απαραίτητο». Άλλωστε δεν είναι ανάγκη πάντοτε μια γενιά να διασχίζει ωκεανούς αίματος, να σκαρφαλώνει βουνά από σορούς θυσιασμένων, ώστε να μάθει η επόμενη ένα ψήγμα της αλήθειας. Μπορούμε να μάθουμε κάτι στο σήμερα από τον Εμφύλιο στην Κέρκυρα, τα χαρακώματα του «Μεγάλου Πολέμου» και τη ρίψη της πρώτης ατομικής βόμβας. Και κυρίως αν ο Δ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος διεξάγεται ήδη ανάμεσα σε μεγάλα οικονομικά κέντρα, σε παγκόσμια κλίμακα και με τρομερή σφοδρότητα, με κόστος την επ’ αόριστον παράταση μιας ειρήνης που δεν είναι ειρήνη.   


ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Πίσω στο στρατόπεδο δίνω την αναφορά μου και τους δείχνω το ημερολόγιο ώστε να ξέρουν τι συνέβη. «Αυτός δεν είναι ο γραφικός σου χαρακτήρας», λένε δείχνοντάς μου μια σελίδα. Κάτω από τις δικές μου σημειώσεις ο γερο-Αντόνιο είχε γράψει, με μεγάλα γράμματα: «Αν δεν μπορείς να έχεις και λογική και δύναμη, πάντα να διαλέγεις τη λογική και άφησε τη δύναμη στον εχθρό. Σε πολλές μάχες η δύναμη προσφέρει νίκη, αλλά ένας πόλεμος κερδίζεται μονάχα χάρη στη λογική. Οι δυνατοί δεν θ’ αντλήσουν ποτέ λογική από τη δύναμη, ενώ εμείς μπορούμε πάντα ν’ αντλήσουμε δύναμη από τη λογική μας».

     Και πιο κάτω, με μικροσκοπικά γράμματα: “Felices fiestas”.

     Δεν πεινούσα πια, φυσικά. Ως συνήθως, οι εορτασμοί των Ζαπατίστας ήταν γεμάτοι χαρά.

Υποδιοικητής Μάρκος, Ο Τέταρτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει ξεκινήσει


Ποιος είναι πιο γενναίος; Αυτός που πέφτει στην πρώτη γραμμή μαζί με τη μεγάλη μάζα ή αυτός που αντιμετωπίζει την οργή εκατομμυρίων ανθρώπων για χάρη της συνείδησής του; Μην μας μπερδεύετε με τους ειρηνιστές. Πιστεύουμε στη μάχη. Ναι, πολεμήσαμε σε όλη μας τη ζωή ― πολεμήσαμε ενάντια στην αδικία, στην καταπίεση και στην τυραννία. Σχεδόν αβοήθητοι. Δεν είμαστε ειρηνιστές. Αλλά θέλουμε να γνωρίζουμε για ποιο πράγμα πολεμάμε και αρνούμαστε να πολεμήσουμε υπέρ των εχθρών κι εκμεταλλευτών της ανθρωπότητας. 

Αλεξάντερ Μπέρκμαν, Λεξικό πολέμου

 

Η Ιστορία του πολιτισμού ταυτίζεται σε μεγάλο βαθμό με την Ιστορία των όπλων. Η σύνδεση ανάμεσα στην ανακάλυψη της πυρίτιδας και στην ανατροπή της φεουδαρχίας από την αστική τάξη έχει επισημανθεί επανειλημμένα. Και, παρόλο που ουδόλως αμφιβάλλω ότι υπάρχουν εξαιρέσεις, εντούτοις πιστεύω ότι ο ακόλουθος γενικός κανόνας ισχύει: εποχές, όπου το κυρίαρχο όπλο είναι ακριβό ή δύσκολο να κατασκευαστεί, τείνουν προς τον απολυταρχισμό· ενώ σε εποχές, όπου το κυρίαρχο όπλο είναι φθηνό και απλό, ο λαός έχει μια ευκαιρία να ορίσει την τύχη του. Ένα περίπλοκο όπλο κάνει τον ισχυρό ισχυρότερο, ενώ ένα απλό όπλο ―εφόσον δεν υπάρχει ανώτερη απάντηση σε αυτό― δίνει δύναμη στον αδύναμο.

Τζωρτζ Όργουελ, Εσείς και η ατομική βόμβα

 

 


«Περί Πολέμου» (Εκδόσεις Κοβάλτιο)

Α΄έκδοση: Απρίλιος 2024

Αριθμός σελίδων: 168 ▪ Τιμή: €13,78

ISBN: 978-618-86710-2-7

 

09 Μαΐου 2024

Ν.Γ. ΛΥΚΟΜΗΤΡΟΣ – «Ο ΗΧΟΣ ΤΗΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ» (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΑΚΧΙΚΟΝ)

Σχεδόν 15 χρόνια μετά την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ιχνηλάτες του Τέλους» (Εκδόσεις Γαβριηλίδης), ο Ν.Γ. Λυκομήτρος επανακάμπτει στα λογοτεχνικά δρώμενα με την ποιητική συλλογή «Ο Ήχος της Απώλειας» (Εκδόσεις Βακχικόν).

Η συλλογή περιλαμβάνει 30 ποιήματα που πραγματεύονται ζητήματα όπως η λαίλαπα του μικροαστισμού, η επανεμφάνιση του φασισμού, η πυρηνική απειλή, η φρίκη του βιασμού, η νόσος του καρκίνου, οι ψυχικές διαταραχές, οι ερωτικές σχέσεις, η μοναξιά της μητρόπολης αλλά και η ασφυκτική ζωή στην επαρχία, η ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας και η αλλοτρίωση του ανθρώπου μέσω του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Ο Ν.Γ. Λυκομήτρος προσπαθεί με την πένα του να καταδείξει αλλά και να καυτηριάσει τα κακώς κείμενα, αφήνοντας τον αναγνώστη/την αναγνώστρια να αναζητήσει τις διεξόδους.

Πατήστε εδώ για να προπαραγγείλετε το βιβλίο.


Εντός ολίγων ημερών θα ανακοινωθούν όλα τα σημεία πώλησης.  

Σημειώνεται ότι το βιβλίο διατίθεται δωρεάν από τον συγγραφέα σε όσους και όσες επιθυμούν να το αξιολογήσουν, σε όσους και όσες δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το αγοράσουν, καθώς και σε φιλολόγους που επιθυμούν να το χρησιμοποιήσουν στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας.

02 Μαΐου 2024

ΔΥΟ ΝΕΑ ΠΟΙΗΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΕΦΛΟΝ

Jazra Khaleed – «Προλεποίηση»

Στο τέταρτο ποιητικό βιβλίο του ο Jazra Khaleed γράφει για τον φόβο που είναι «ο γύπας της ελληνικής δημοκρατίας», για «τη ζωή που έχει γίνει κουπόνια», για νοίκια που «μοιάζουν κηδειόχαρτα», αλλά και για όσες κάνουν «αντίφα όνειρα» και «ονειρεύονται να σβήσουν οι μπλε φάροι», για όσους «βαγόνια βάφουν βράδυ μες στις σκιές» και «δεν ψήνονται να ζουν ζωές δανεικές». Εξαπολύει μια έμμετρη επίθεση ενάντια στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης, στην επιτήρηση και τις πειθαρχήσεις, σατιρίζει τον μισανθρωπισμό των μικροαστών, βάζει στο κέντρο της ποίησής του την πολυεθνική εργατική τάξη, «που έχει γλώσσα λογχωτή, γροθιά θαυματουργή». 


Ronelda Kamfer / Nathan Trantraal – «Τώρα που οι λύκοι ξύπνησαν / Γράφω τ’ όνομά μου στη στάχτη»

Μετάφραση από τα κάαπς: Peter Constantine

Από τα γκέτο του Κέιπ Τάουν, οι Ronelda Kamfer και Nathan Trantraal, 
δύο από τις πιο τραχιές ποιητικές φωνές της Νότιας Αφρικής, γράφουν για την καθημερινότητα της εργατικής τάξης μετά το απαρτχάιντ, για όσους και όσες παρέδωσαν τα όπλα και επέστρεψαν «στις καλύβες [τους]/δίπλα στους λάκκους με το μολυσμένο νερό», για κορίτσια που μπαίνουν σε συμμορίες και για ράσταμεν που στρίβουν τσιγαριλίκια με σελίδες της Βίβλου, για μανάδες που κάνουν «ενάρετες κομπίνες» και για γκάνγκστερ που γίναν θρήσκοι. Άλλοτε με χιούμορ και άλλοτε με πικρία, μα πάντοτε με –ενίοτε σκληρό– ρεαλισμό αφηγούνται ιστορίες από το περιθώριο της νοτιοαφρικανικής κοινωνίας, πλέκοντας στα ποιήματά τους φωνές, μνήμες και μαρτυρίες του πολυεθνικού προλεταριάτου.

Δύο ποιητικές συλλογές σε μία έκδοση.

Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο που μεταφράζεται στα ελληνικά από τα κάαπς, τη γλώσσα που μιλούν οι έγχρωμοι πληθυσμοί του Κέιπ Τάουν.



08 Απριλίου 2024

ΘΟΔΩΡΗΣ ΒΟΡΙΑΣ – «ΧΑΜΕΝΕΣ ΨΗΦΙΔΕΣ 2»

Κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό, η νέα, έβδομη κατά σειρά, ποιητική συλλογή του θεσσαλονικιού ποιητή Θοδωρή Βοριά με τίτλο «Χαμένες ψηφίδες 2».

Η συλλογή αυτή αποτελεί συνέχεια της ομότιτλης συλλογής που είχε κυκλοφορήσει το 2012. Αναφέρει ο ποιητής: «Στην παρουσίαση της 4ης ποιητικής μου συλλογής “Χαμένες ψηφίδες” το 2012, έκλεισα το κείμενο με τις λέξεις “γκρεμισμένα είδωλα”. 12 χρόνια μετά, συνέχισα με δεμένο το νήμα σ' εκείνες τις λέξεις. 

Με τις δύο αυτές λέξεις κλείνω τις δεύτερες Χαμένες ψηφίδες μου, βέβαιος πια πως ακόμα και με τσακισμένα χέρια θα συνεχίσω να ανασύρω τόσα κι άλλα τόσα γκρεμισμένα είδωλα, αφού η σωρός τους δεν είναι έξω από μένα, και στο ταξίδι της γραφής κατάφερα να αναγνωρίσω χιλιάδες πτυχές τους στους αρμούς και στα σενάζια του βίου μου».

Αναμνήσεις από την παιδική ηλικία, εικόνες του βορειοελλαδικού χώρου και προσωπικά βιώματα αποτελούν τις ψηφίδες που συνθέτουν το ποιητικό σύμπαν του Θοδωρή Βοριά.

Η ποιητική συλλογή αποτελείται από 34 ποιήματα που χωρίζονται στις εξής πέντε ενότητες: Απότομες Στροφές, Χαιρετισμοί, Το Τραγούδι των Σειρήνων, Στις Γειτονιές των Κάστρων και Φάλαγγα Κατ’ Άντρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η συλλογή κυκλοφορεί εκτός εμπορίου. Γράφει ο Θοδωρής Βοριάς: «Επιστρέφω ξανά στις ψηφιακές αυτοεκδόσεις. Όποτε τύπωσα ποιητική συλλογή σε εκδοτικό οίκο, το έπραξα τιμώντας φίλους επαγγελματίες του βιβλίου που σεβάστηκαν τα έργα μου, χωρίς να περιμένω οικονομικά οφέλη (γνωρίζοντας καλά την αγορά του εμπορικού βιβλίου).

Επιλέγω να συνεχίσω να επιμελούμαι μόνος τις συλλογές μου και θαρρώ πως είναι εντιμότερος αυτός ο τρόπος αφοσίωσης, τόσο απέναντι στα ποιήματά μου όσο κι απέναντι στον αναγνώστη, κι όσο παραμένει αντιεμπορική η φύση της ποίησης θεωρώ πως αξίζει να υπηρετώ αυτή της την ιδιοτροπία.»

Οι «Χαμένες ψηφίδες 2» είναι διαθέσιμες προς ελεύθερη ανάγνωση και αποθήκευση στις κατωτέρω ιστοσελίδες:

Ιστοσελίδα ebooks4greeks.gr:

https://www.ebooks4greeks.gr/xamenes-pshfides-2

Ιστοσελίδα Openbook.gr: 

https://www.openbook.gr/xamenes-psifides-2

Επιπρόσθετα, η συλλογή είναι διαθέσιμη κατόπιν επικοινωνίας με τον Θοδωρή Βοριά μέσω της διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου thodorisvorias@gmail.com.




Στς πότομες στροφς τς στορίας


Κάθε φορ πο ρχεται

προσδόκητα νύχτα

κάποτε νυχτώνει κατ τ χάραμα

κατ τ πομεσήμερο

στρέφουν κατ πάνω μου

τ μάτια σας,

ο προβολες σας,

ο κάνες τν τουφεκιν σας.


Ζήτημα προσχώρησης,

ζήτημα συμμόρφωσης,

ζήτημα ποταγς

ζητήματα ζως κα θανάτου

μο δένουν τν λαιμό.

 

Λίγες στιγμς μετ τ μέρα,

στς πότομες στροφς τς στορίας

ξεκινάει πάντα τ μαρτύριο.


Σχόλια σ φωτογραφία


Μ τν πλάτη στ δέντρο,

βρκα σημεο ζως κι κούμπησα.

πόλοιπη φωτογραφία

παρκαρισμένα ατοκίνητα κα μοτοσυκλέτες.

 

σα πο χωράω στ σοκάκι,

νθρωπος μονάχος κα μηχανήματα.

 

Προσπαθ ν σ κοιτάξω σαστισμένος

πως κοιτάζει τ πειρο φυλακισμένος

π τ παραθυράκι το κελιο του.

 

Δ φυσάει έρας, χει λιακάδα,

πέφτει κα μι σκι πολυκατοικιν

ρρωστημένη πως τν πόλεων ο σκιές.

 

Μ καταπίνει ργ στικς στός,

τ βλέμμα μου σκόνη θ καταντήσει

στς λαμαρνες τν ατοκινήτων.

 

Φτωχοδιάβολοι ποιητς

 

Μς πιάσανε στ πράσα…

τηρήθηκε στ κέραιο τ θιμο τς διαπόμπευσης·

κουβαλητ μ φέρανε στ σπίτι ο συμμαθητς

μ λαλαγμος κα …σταύρωσον,

ν πονε στ μάνα τ κατορθώματά μου.

 

μουν ζωντανός·

ντάρτης στος ντάρτες, πο κατέβαζαν

ρακένδυτους κα ττημένους στν γνατία.

μουν νεκρός·

ν φτύνουν δι τς βίας ο περαστικο

στ πτμα νς ποτιθέμενου προδότη.

 

Τώρα, συμμαθητές, σωπστε,

γεννιονται ποιητές.

 

Πετξτε τ μαχαίρια σας μακρι

ν μν τ βρον ο καταραμένοι

κα σφαχτον μέσα στος στίχους.

Πετξτε τ πιστόλια σας στ θάλασσα·

νά γιατ ατοκτονον ο ποιητές:

τς ζως τ ποιήματα

εναι κάποτε θανατηφόρα.

 

Μέσα σ σκόνες γεννιέται ποιητής,

στν χωματόδρομο πιστρέφει,

καίγεται στς φωτις το η Γιαννιο,

σν τέφρα θ ξανάρθει

-ν ξανάρθει- μ τν νεμο.

 

Κι ο ζωντανο ξεχνον

 

Κα νά πο κάποτε ο νεκρο θυμονται

κι ρχονται

πεταλοδες τς νύχτας

γύρω π τ λάμπα

κι ρχονται στ νειρα,

στ’ νοιχτ παράθυρα

ταν έρας μετατοπίζει τν κουρτίνα.

 

Κα νά πο ο ζωντανο ξεχνον

ψελλίζουν

γαμ τν γανάκτηση

κι δειάζουν τ μυαλό τους

στ λεκάνη μ τ’ πόνερα.

 

νοια, νοιά σου τόσα χρόνια

μ’ κανε ν ξεχάσω τ χροι τς φωνς σου.

Μονάχα κάποιες λέξεις σου παρχιώτικες

προφέρω γι ν θυμμαι τ λόγια σου

ράν’ τ’ ράν᾿

λκ μπουλκ

ντίδερο.

 

νοιά σου ρχισε

ν κατατρώει κα τ νειρά μου

κι κε μίλητη ρχεσαι.


Βιογραφικό Σημείωμα

Γεννήθηκε το 1970 στη Θεσσαλονίκη. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές «Το τρύπιο ταβάνι» (Ερωδιός 2005), «Νυχτερινές επιπλοκές» (Ερωδιός 2008), «Πυγολαμπίδες» (Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου 2011), «Χαμένες ψηφίδες» (ιδιωτική έκδοση 2012), «Στιγμές από το ρεπερτόριο του θανάτου» (ιδιωτική έκδοση 2018), «Ανιλίνες» (Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου 2021) και «Χαμένες ψηφίδες 2» (ιδιωτική έκδοση 2024).

Ποιήματα των συλλογών του έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, στα ιταλικά, στα ισπανικά, στα πολωνικά και στα ρουμανικά.

Διατηρεί στο διαδίκτυο το ηλεκτρονικό περιοδικό «Λογοτεχνικά Επίκαιρα» (http://logotexnika-epikaira.blogspot.com) και την ιστοσελίδα «Το Εργαστήρι» (http://vorias.blogspot.com).

Υπήρξε υπεύθυνος σύνταξης του μηνιαίου ψηφιακού περιοδικού «Λογοτεχνικά Σημειώματα» που κυκλοφόρησε ελεύθερα στο διαδίκτυο μέσω της ιστοσελίδας «Λογοτεχνικά Επίκαιρα» από τον Σεπτέμβριο του 2010 μέχρι τον Ιανουάριο του 2012.


Ποιήματά του
έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά: Νέα Ευθύνη, Πλανόδιον, Μπιλιέτο, Το Κοράλλι, Τα Ποιητικά, Μανδραγόρας, Ρωγμές, Ενδοχώρα, Νέα Σκέψη, Σύγχρονη Σκέψη, Σοδειά, Diario de Avisos (Ισπανία), Pro Libris (Πολωνία), Steaua Dobrogei και Miscarea Literara (Ρουμανία), καθώς και στα διαδικτυακά περιοδικά Βακχικόν, Εξιτήριον, Νέο Πλανόδιον, Περί Γραφής, Ποιείν, Στάχτες και στις ποιητικές ανθολογίες Πινακοθήκη «Λυρικών» ποιημάτων, Πολύτροπος Ανήρ, Δεκαεννέα Ποιητές της Καλής Μεριάς, Ό,τι χαρτοκόπτει, ν τ μα, χαρτογραφεί, Ποιητικό Ημερολόγιο, Ξένων αιμάτων τρύγος, Poesia Neogreca και Pegaso Greco (ιταλικές εκδόσεις).

20 Φεβρουαρίου 2024

ΑΠΕΒΙΩΣΕ Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

Με ιδιαίτερη θλίψη πληροφορηθήκαμε από τα ΜΜΕ το θάνατο του σπουδαίου ποιητή και μεταφραστή Γιώργου Μπλάνα (1959-2024). Δίχως αμφιβολία, η απώλειά του αφήνει ένα δυσαναπλήρωτο κενό στο χώρο των Γραμμάτων.

Ως ελάχιστο φόρο τιμής, παραθέτουμε κατωτέρω την πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο περιοδικό «Βακχικόν» (Τεύχος 5, Μάρτιος 2009) και, συγκεκριμένα, στο Ν. Πουλάκο.

«Ήταν Δευτέρα απόγευμα, μήνας Οκτώβριος του 2007. Συναντήθηκα με τον Γιώργο Μπλάνα σε ένα μέτριο -από κάθε άποψη- καφέ στο Αιγάλεω. Μιλήσαμε περί ανέμων και υδάτων. Για την ποίηση, την καθημερινή επιβίωση, τους κοινούς μας φίλους και εχθρούς. Για γνωστούς κι άλλους παρατρεχάμενους. Κυρίως για βιβλία και τη χρηστικότητά τους στη σημερινή κοινωνία. Κύλησαν δυο ώρες έντονες. Γεμάτες πάθος, ειδικώς από την πλευρά του Γιώργου, ιδιαίτερο στοιχείο του ταπεραμέντου του. Ακολούθησαν μερικές ακόμη υπέροχες συναντήσεις. Μετά τον έχασα. Πρώτα μιλούσαμε τηλεφωνικά και στη συνέχεια εξαφανιστήκαμε. Ένας μέρος της σημερινής συνέντευξης (δεν το έχω συμπεριλάβει εδώ) έχει δημοσιευθεί στο λογοτεχνικό περιοδικό “Μανδραγόρας”, στο τεύχος του περασμένου Μαΐου. Όλη η υπόλοιπη δημοσιεύεται στο επετειακό τεύχος του περιοδικού γραμμάτων και τευχών “Βακχικόν” για δυο λόγους: για να τιμήσω την παρουσία και την ιδρυτική στήριξη του καλού φίλου Γιώργου σε αυτή την προσπάθεια που εξακολουθεί να υφίσταται από μια ομάδα νέων ανθρώπων που αγαπούν τις τέχνες. Και για να δηλώσω την προσωπική μου στήριξη στην απόφαση του Γιώργου ν' απαρνηθεί την ποίηση (παρά την πίστη μου ότι η εν γένει παρουσία του σε τούτο τον κόσμο είναι αρκούντως ποιητική), κάτι το οποίο έκρινα σκόπιμο να μην κάνω όλους αυτούς τους μήνες. Γιώργο... Τίποτα δεν είναι αληθινό, όλα επιτρέπονται, φίλε!

- Τι σκεφτόσουν όταν πρωτοξεκίνησες να δημοσιεύεις τα ποιήματά σου;

- Κοίτα Νέστωρα! Δεν άνηκα σε μια οικογένεια διανοουμένων ώστε να είμαι γνώστης αναφορών και επιβραβεύσεων και να περιμένω κάτι από τις πρώτες δημοσιεύσεις ποιημάτων μου. Ασφαλώς ανήκω σε μια γενιά ανθρώπων, κυρίως καλλιτεχνών κάθε είδους, που σκοπό είχαν κι έχουν να τελειοποιηθούν. Πρόκειται, ίσως, για την τελευταία γενιά που οι καλλιτέχνες αντιμετωπίζονται ως θεοί, ως μαρμάρινα αγάλματα. Πρέπει να σου πω ότι πρωτοδημοσίευσα σε μεγάλη ηλικία, 28 ετών κι ύστερα από πιέσεις. Και αντιμετωπίστηκα πολύ θετικά από τους κριτικούς, κάτι το οποίο μου προκάλεσε συναισθήματα έκπληξης, χαράς και αισιοδοξίας. Ήταν θετικό ξεκίνημα, όμως διαπίστωσα ότι ο χώρος αυτός (όπως και πολλοί άλλοι άλλωστε) διοικούνται τρόπον τινά από ανθρώπους χαμηλών προσόντων αλλά με μεγάλη δίψα για φήμη.

- Γιώργο, μίλησε μου για τις ποιητικές σου συλλογές.

- “Η Ζωή Κολυμπά σαν Φάλαινα Ανύποπτη πριν τη Σφαγή [Υάκινθος, 1987]”: Ένα ποιητικό σχόλιο στον “Μόμπυ Ντικ”, σπουδαίο φιλοσοφικό και λογοτεχνικό έργο που συγκρίνεται με το “Λεβιάθαν”. Ουσιαστικά η συλλογή αυτή είναι εικονικά σχόλια, μια παραγωγή εικόνων πάνω σε στοιχειώδη ζητήματα της πρακτικής φιλοσοφίας (θάνατος, μνήμη, παιδική ηλικία).

“H Αναπόφευκτη Ανθηρότητά σου [Διάττων, 1990]”: Μια ποίηση για την παιδική ηλικία. Ένας σπονδυλωτός ψαλμός, με τρόπο βιβλικό.

“Νύχτα [Νεφέλη, 1991]”: Αποτέλεσμα της ενασχόλησής μου με τη φιλοσοφία και τη σχέση της με την ποίηση. Ένα μεταμοντέρνο ποίημα, που έχει “κολόνες δωρικού ρυθμού φτιαγμένες με μπετόν”. Ένα σχόλιο στη “νύχτα που ονειρεύτηκε ο Ντεκάρτ”. Ουσιαστικά είναι ένα όνειρο που έχει σχέση με το στίχο ενός ποιητή. Πρόκειται για ποίημα φιλοσοφικού έρωτα.

“Παράφορο! [Δελφίνι, 1997]”: Μια σειρά μονολόγων ιστορικών προσώπων, για το πώς θα έπρεπε να μιλήσουν για τη βλακεία της πολιτικοκοινωνικής πραγματικότητας.

“Άννα [Ερατώ, 1998]”: Με τη συλλογή αυτή συστηματοποιήθηκε η ενασχόλησή μου με τα ιστορικά πρόσωπα. Ανοίγει η φόρμα, πειραματίζομαι ύστερα κι από την πλήρη ανάγνωση της αρχαίας γραμματείας. Χρησιμοποίησα τη θεατρική διάσταση και τις θεατρικές παραμέτρους στους ποιητικούς μονολόγους. Η Άννα, άλλωστε, ήταν η υπεύθυνη για τη μοναδική βυζαντινή αναγέννηση – μια αριστοτελική διάσταση της εποχής, που μας άφησε το μοναδικό αριστουργηματικό κείμενο της βυζαντινής πεζογραφίας, εκείνες τις αφηγήσεις για τον πατέρα της.

“Η Απάντησή του [Νεφέλη, 2000]”: Ιστορικοί μονόλογοι, πλέον συνδεόμενοι με την προσωπική μου ζωή, που εκείνη την περίοδο κλυδωνιζόταν.

“Επεισόδιο [Νεφέλη, 2002]”: Θέμα η σύγχρονη βαλκανική τραγωδία, ο εμφύλιος της Γιουγκοσλαβίας. Ήθελα να αντιμετωπίσω τον ζωτικό πυρήνα. Τέσσερα πρόσωπα, που είχαν αναγκαίους ρόλους στην πολιτική θεολογία, μια προβληματική του ποιήματος. Η μοίρα της συλλογής ήταν εκείνη της συγγραφής του: οι Έλληνες δεν θέλουν να δεχθούν το πρόβλημα – γι' αυτό και η συλλογή συνάντησε παρατράγουδα στην αγορά των ιδεών, ενώ στο “ελεύθερο” ίντερνετ πήγε πολύ καλά.

“Ωδή στον Γεώργιο Καραϊσκάκη [Εφ. Η Αυγή, 2007]”: Το τελευταίο πολιτικό μου ποίημα.

- Σκέφτεσαι να προχωρήσεις σε έκδοση καινούριων σου ποιημάτων;

- Δεν νομίζω ότι έχει πια νόημα κάτι τέτοιο. Τα βιβλία ποίησης δεν είναι μυθιστορήματα που πουλάνε και επομένως δεν αφορούν τους εκδοτικούς οίκους. Στην Ελλάδα υπάρχουν το πολύ 10 εκδοτικοί οίκοι που δεν είναι έμποροι βιβλίων, με τη στυγνή εμπορική σημασία, όπως όλοι οι υπόλοιποι. Άλλωστε έχω σταματήσει να σκέφτομαι κάποια έκδοση. Έχω σταματήσει καιρό τώρα, πλην βέβαια των μεταφράσεων. Για να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: είναι πραγματική ματαιοδοξία να βγάλω μια ποιητική συλλογή που θα τη διαβάσουν μερικές δεκάδες και θα γράψουν γι' αυτό λίγοι δημοσιογράφοι σε κάποια έντυπα. Βέβαια οι καλλιτέχνες θέλουν να παράξουν λόγο. Να μη μένουν σιωπηλοί. Σεβαστό. Αλλά εγώ δεν είμαι επαγγελματίας λογοτέχνης, είμαι επαγγελματίας βιβλιάνθρωπος, τέκνο της μορφώσεως, που θέλω να προσφέρω ό,τι καλύτερο μπορώ στους αναγνώστες. Θέλουν καινούριες μεταφράσεις του Πόε; Να τις κάνω, γιατί όχι; Αφού θα διαβαστούν.

- Ποια η εμπειρία σου από την ενασχόλησή σου με την εφημερίδα “Αυγή”;

- Γράφω στη συγκεκριμένη εφημερίδα, στο ένθετο των γραμμάτων, ως μαχόμενος αριστερός. Δεν μιλώ για τον Συνασπισμό, δεν συμφωνώ μαζί του πάντα, ούτε είμαι μέλος του. Άλλωστε οι πολιτικές μου θέσεις είναι λιγάκι πιο ακραίες. Πάντως πριν την “Αυγή”, αρθρογραφούσα για πολιτιστικά θέματα στην “Εποχή”, στον “Ριζοσπάστη” κτλ., ενώ είχα περάσει και από το “Ιδεοδρόμιο” του Χρηστάκη, που άνηκε σε κάποιο άλλο χώρο. Για να μην παρεξηγηθώ, κατά καιρούς και τελείως περιστασιακά, έχω αρθρογραφήσει σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά, όπως η “Ελευθεροτυπία”, το “Βήμα” και αλλού. Η σχέση μου, όμως, με την “Αυγή” είναι τελείως διαφορετική. Είναι σχέση ταύτισης πολιτικού χώρου, πιο συγγενικού με μένα.

- Οι ποιητές μπορούν να συμβάλουν στην αλλαγή του πολιτικού καθεστώτος μιας χώρας;

- Οι ποιητές πάντοτε είχαν δύναμη να επηρεάζουν τον κόσμο. Σκέψου τον Μαγιακόφσκι, τον Νερούδα, τον Ρίτσο. Θυμήσου τις κηδείες του Παλαμά ή του Σεφέρη, όπου έγινε ο χαμός ο μεγάλος από τον λαό. Να μιλήσουμε πώς επηρεάζει ο Ρεμπώ τους Γάλλους ή ο Χέντερλιν τους Γερμανούς της εποχής μας; Όσον αφορά τώρα τους σύγχρονους... Μπορείς να μου δείξεις έναν ποιητή, άνδρα ή γυναίκα, με τα όλα τους και ψυχωμένους, που να στέκονται στο ανάστημά τους; Πλέον σκαλίζουν πάνω στο χαρτί και πληρώνουν τα τηλέφωνά τους όταν έρχονται τα Κρατικά Βραβεία. Άρα ποιος να κατέβει στους δρόμους και γιατί; Παρόλ’ αυτά είμαι αισιόδοξος. Όταν πεθάνει ο Χίρσμαν, ένας ποιητής με ψυχή, θα κατέβουν οι Αμερικανοί στους δρόμους, όπως έγινε με τον Ντάλτον και τον Γκίνσμπεργκ. Ποιητές με αληθινή κι ισχυρή φωνή, όχι μπούρδες.

- Οι εκδοτικοί οίκοι είναι μικρογραφίες της κοινωνίας;

- Η κατάσταση είναι τραγική. Για να μην είμαστε άδικοι με αυτό που είπαμε πριν, οι εκδότες έχουν χτυπηθεί πάρα πολύ γιατί δεν διαμόρφωσαν εκείνοι το παιχνίδι, δηλαδή την αγορά. Άρα έπρεπε να κινηθούν σε ένα χώρο για την κατάσταση του οποίου δεν ευθύνονται οι ίδιοι, αλλά πολιτικά συμφέροντα ή “συνάδελφοί” τους αναμεμιγμένοι με αυτά. Παρήγαγαν λοιπόν προϊόντα που ουσιαστικά δεν ήθελαν. Κεφάλαια τους έλειπαν. Και πλέον έχουν στήσει μηχανισμούς που και να θέλουν να τους διαλύσουν δεν μπορούν. Εκδίδονται σαχλαμάρες, μόνο και μόνο για να πωλήσουν. Φτιάχνονται ψεύτικα νούμερα. Άστα...

- Ποια η σχέση κι η άποψη σου με το διαδίκτυο;

- Καταρχάς το πρώτο ηλεκτρονικό βιβλίο στα ελληνικά είναι η μετάφραση του Αρχίλοχου στον “Μικρό Απόπλου”. Από κει και πέρα το διαδίκτυο είναι στα φόρτε του χωρίς να μπορώ να προβλέψω πώς μπορεί να εξελιχθεί. Σίγουρα θα κάνει τον κύκλο του. Και καταφανέστατα κυριαρχείται από το φαινόμενο της εντροπικότητας, που πλήττει τα επικοινωνιακά μέσα όπως και, κυρίως, το διαδίκτυο. Γενικά, όμως, το ίντερνετ παίζει ένα σημαντικό ρόλο στα κοινωνικά δρώμενα, γιατί η ίδια η κοινωνία το έχει ενσωματώσει στη βάση της αφού είναι ένας χώρος ελευθερίας, χωρίς κανόνες και νόμους, που ο καθένας μπορεί να ξεδιπλώσει την οποιαδήποτε πτυχή του χαρακτήρα ή ταλέντου του.

- Δώσε μου ένα πολιτικό σχόλιο.

- Αν έχουμε μια ελπίδα για να μην πάμε “αβάφτιστοι”, αυτή είναι η επανεκτίμηση του παρελθόντος του ανθρώπινου γένους, των παραδόσεων, της ιστορίας και των φιλοσοφιών-θρησκειών (σαμανισμός, σίντο, σοφισμός, κοινοτισμός). Να τα ξαναδούμε όλα ουσιωδώς, γιατί είναι τραγικό να έχουμε φτάσει στο σημείο να λέμε ότι “οι πρωτόγονοι άνθρωποι ήταν πιο ευτυχείς από εμάς”.»


Διαβάστε εδώ την πλήρη εργογραφία του Γιώργου Μπλάνα.